Comments
Vandaag in 1638 werd Rembrandts tijdgenoot en schilder Gerrit Berckheyde geboren, voornamelijk bekend van zijn Amsterdamse stadsgezichten. Beroemd is zijn 'Gezicht op de Gouden Bocht in de Herengracht' uit 1671-72 dat tegenwoordig in bezit is van het Rijksmuseum. Het was eigendom van Louis Reijtenbagh, een Nederlandse zakenman en kunstverzamelaar en de oprichter van The Plaza Group (“Plaza”). Dit is een particuliere investeringsmaatschappij die uitsluitend is gevormd om het kapitaal van Reijtenbagh en zijn naaste familieleden te beheren. Zijn kunstcollectie bevatte o.a. werken van Rembrandt, Vincent van Gogh, Pablo Picasso en Claude Monet. De verkoop van het Berckheyde schilderij aan het Rijksmuseum was bijna mislukt. De J.P. Morgan Chase bank vond dat Reijtenbagh tekort schoot in een kredietovereenkomst en de bank nog $23 miljoen schuldig was. Terwijl het schilderij was uitgeleend voor een tentoonstelling bij de National Gallery of Art in Washington, liet de bank beslag leggen. Gelukkig pleitte de rechtbank in 'ons' voordeel en kunnen we het werk sinds 2008 in het Rijks bewonderen...
Momenteel loopt er een tentoonstelling in Engeland rondom Albrecht Dürer (1471 – 1528), een van de grootste kunstenaars die Duitsland heeft voortgebracht. Rembrandt was een groot fan van zijn grafische werk en bezat vele prenten. De werken in de tentoonstelling “Dürer: The Making of a Renaissance Master” komen uit de Royal Collection Trust, de stichting die de kunstcollectie van Queen Elizabeth II beheert. Acht studenten voor een Master in Art History and Curating aan de universiteit van Birmingham mochten in de collectie zoeken naar waardige exemplaren voor de tentoonstelling. Uit deze jaloersmakende stageopdracht kwam o.a. deze ets van St. Eustace uit 1501; het is de grootste die Durer heeft gemaakt en hij heeft er ook voorbereidend werk voor gedaan. Zo zijn de hazewindhonden eerst door hem getekend om daarna in de ets te gebruiken.
Vandaag vieren de VS hun 'Independence Day', de onafhankelijkheidsverklaring van het VK. De Nederlandse variant heet het Plakkaat van Verlatinghe, dat op 26 juli 1581 werd ondertekend in Den Haag. In de verklaring werd de Spaanse koning Filips II niet langer erkend als heerser over Nederland en het plakkaat markeert daarmee de geboorte van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. In 2018 werd het met 43 procent van de stemmen verkozen tot “Pronkstuk van Nederland”. De microscoop van Antoni van Leeuwenhoek eindigde met 34 procent als tweede en De Nachtwacht van Rembrandt werd met 23 procent derde...
Na drie jaar renoveren is vorige maand het Timken Museum of Art in San Diego weer open gegaan. Ik was er in 2017 en zag dit grote Rembrandtschilderij (122,7 x 99,7 cm) van de apostel Bartholomeus uit 1647. Het museum is opgericht door de Timken familie samen met de twee gezusters Putnam. De twee teruggetrokken kunstverzamelaars en filantropen Anne en Amy Putnam begonnen rond 1935 met grote schenkingen van oude meesters, zowel aan het Timken Museum of Art als het naastgelegen San Diego Museum of Art. Ze bleven zo op de achtergrond dat het gezegde luidde: 'Als iemand je vertelt dat ze ze kenden, dan liegen ze'.
Op deze dag in 1700 overlijdt Lambert Doomer, die net als Rembrandt schilder was. Het portret van zijn vader Herman Doomer hangt in New York en de pendant van zijn moeder in St. Petersburg. Waarschijnlijk erfde hij daarom deze portretten na de dood van zijn vader (1650) en moeder (1678). Dat was logisch gezien zijn beroep maar zijn moeder trok hem niet voor. Haar testament eiste dat hij als tegenprestatie kopieën van hun portretten zou laten maken voor alle broers en zussen. De kosten daarvan moest hij zelf dragen en die zullen best aanzienlijk zijn geweest want het echtpaar Doomer had 9 kinderen...
Dit schilderij uit 1631 heet Christus aan het kruis en werd in 1804 aangekocht door de Duffour familie en geschonken aan de katholieke kerk Église Saint-Vincent in het dorp Le Mas-d’Agenais. Dat het schilderij hier nog steeds hangt, mag een klein wonder worden genoemd. Het aantal werken van Rembrandt in ‘privébezit’ is zeer beperkt en het schilderij is dan ook een paar maal bijna verkocht. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het verstopt in de pastorie waar het later werd teruggevonden achter een kast. In 1959 werd het door het Louvre onderzocht en officieel bestempeld als een echte Rembrandt. Recentelijk is de glazen wand ter bescherming vernieuwd en sinds afgelopen maand hangt het schilderij weer in de kerk voor bezichtiging...
Op deze dag in 1700 wordt de gregoriaanse kalender ingevoerd in Gelderland. Binnen Nederland zijn er zes verschillende datums – afhankelijk van het gebied - wanneer de gregoriaanse kalender werd ingevoerd. Friesland ging in hetzelfde jaar pas op 31 december over, Holland (waaronder Amsterdam) was al sinds 1583 over. De gregoriaanse kalender werd ingevoerd, omdat de juliaanse per duizend jaar ongeveer 7,8 dagen achterloopt op de zon. Paus Gregorius XIII liet in 1582 bij de kalenderhervorming 10 datums overslaan om zo het begin van de lente terug te brengen naar 21 maart. Dat gebeurde zonder pardon: de weekdagen sprongen zonder onderbreking van donderdag 4 oktober naar vrijdag 15 oktober. Zo trouwden Rembrandt en Saskia op 2 juli 1634 volgens de nieuwe kalender, en op 22 juni volgens de oude kalender, omdat ze in haar geboortedorp in Friesland trouwden. Rembrandt en Saskia zal het een zorg zijn geweest: zij waren in de zevende hemel...
Vandaag herdenkt de katholieke kerk de marteldood van de apostelen Petrus en Paulus. Dit schilderij heet 'Oude man als de apostel Paulus' en is een van de latere werken van Rembrandt met een datering rond 1659. Exact weten we het niet, omdat het laatste cijfer beschadigd is toen het schilderij iets werd ingekort. De enige eigenaar die we kennen is Baron Nicholas William Ridley-Colborne die leefde van 1779 tot 1854. Hij had een politieke carrière, maar werd toch vooral herinnerd als beschermheer van de kunsten. In zijn rol in het parlement steunde hij veel moties die toelagen of gebouwen toekenden aan het British Museum en de National Gallery. Na zijn dood liet hij dan ook 2 Rembrandtschilderijen na aan de National Gallery, waaronder dit mooie exemplaar.
Op deze dag in 1577 wordt Peter Paul Rubens geboren, de grote Vlaamse schilder. Rembrandt legde een eigen kunstverzameling aan en Rubens was in die tijd zijn grote voorbeeld. Hij bestudeerde zijn werk en schilderde net als hij onstuimige historiestukken. Een Rubens mocht in zijn verzameling niet ontbreken en op 8 oktober 1637 kocht Rembrandt het schilderij Hero en Leander van hem voor bijna 425 gulden. Leander zwemt ’s nachts de Hellespont over om bij zijn geliefde Hero te komen. Als de fakkel van Hero dooft in een storm, verdrinkt hij. Rubens schilderde de nachtelijke onweersstorm en het woest kolkende water met daarin het bleke lichaam van Leander. In 1644 verkocht Rembrandt zijn Rubens voor 530 gulden aan de kunsthandelaar Lodewijk van Ludick. Het schilderij hangt tegenwoordig in de Yale University Art Gallery in New Haven, Verenigde Staten.
Rembrandt verhuisde in 1631 van Leiden naar Amsterdam en richtte zich voornamelijk op portretten. In een periode van vijftig maanden, van november 1931 tot december 1935, schilderde hij ongeveer vijftig portretten. Rembrandt stond in die periode hoog aangeschreven. Hij kon aanzienlijke bedragen vragen: vijftig gulden voor een kop, honderd gulden voor een buste en wel 800 gulden voor een dubbelportret. Toch was er een meer succesvol portrettist. De Delftse schilder Michiel van Mierevelt (1566-1641) schilderde in de 17e eeuw duizenden portretten. Hij had in zijn atelier ponstekeningen ontworpen: hij schetste een portret en langs de lijnen van zijn schets werden gaatjes geprikt. Zo konden zijn leerlingen het lichaam, de kleding en de achtergrond al schilderen, hij werkte later alleen het gezicht uit. Met zijn handtekening erop was het schilderij wel veel duurder. Maar de grootste ontdekking is wel dat Van Mierevelt ook een standaardfiguur had ontwikkeld voor de gezichten. Hij schilderde de gezichten op precies dezelfde manier. De afmetingen en verhoudingen van de gezichten zijn op al zijn schilderijen gelijk (zie Cornelis van Aerssen – Jacob Cats – Hugo de Groot). Rembrandt onderscheidde zich daarin met een unieke compositie in al zijn werken...
Vandaag in 2011 sloot de tentoonstelling 'Rembrandt in Rijksmuseum Twenthe' in het gelijknamige museum in Enschede. Het schilderij was in bruikleen van het Suermondt-Ludwig-Museum in Aken. De Rembrandt was te zien in de heringerichte Gobelinzaal van het museum. Het was de eerste keer in de geschiedenis van het museum dat er een schilderij van Rembrandt te zien was. De geportretteerde is niet bekend en het schilderij heet daarom ook simpelweg 'Jonge Man'. Het Duitse museum is ook niet zeer bekend, maar heeft wel degelijk een rijke collectie. Die werd verkregen door schenkingen van de naamgevers van het museum: dhr Suermondt in 1882 (100 werken) en van het echtpaar Peter en Irene Ludwig in 1977 (300 werken).
Vandaag is het precies 158 jaar geleden dat de eerste paardentram in Den Haag werd geopend. Amsterdam volgde met de opening van de eerste paardentramlijn in 1875 (Leidseplein – Plantage). Het zou niet lang duren voordat ook kleine stoomlocomotieven als trekker van een tram gebruikt zouden gaan worden. In 1879 was het al zo ver, ook weer in Den Haag, op een nieuw geopende lijn. De paardentrams zouden tot ongeveer 1906 het Haagse straatbeeld bepalen. Een paar jaar eerder begon de aanleg van bovenleidingen voor de elektrische tram. In Amsterdam reden de laatste paardentrams tot 1916 op de lijn Nassauplein – Sloterdijk, die in dat jaar overging op elektrische trams. Tegenwoordig een vast onderdeel in de stad, voorzien van de nodige reclame...